اعدام شیخ نمر هشدار آل سعود به مردم وفعالان حقوق بشر این کشور است

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- سمیه خمارباقی: وزارت کشور عربستان سعودی امروز با صدور بیانیه ای اعلام کرد که ۴۷ نفر را در این کشور اعدام کرده است که آیت الله «شیخ نمر النمر» نیز در میان آنها قرار دارد. دادگاه عالی عربستان حکم اعدام شیخ نمر النمر را تأیید کرده بود و این حکم در مرحله ای قرار داشت که تنها به دستور پادشاه عربستان اجرا و یا لغو می شد که به مرحله اجرا درآمد. در این رابطه گفتگویی با سید محمد حسینی سفیر سابق ایران در عربستان و مشاور عربی خاورمیانه وزارت امور خارجه انجام شده است که از نظر می گذرد:

*رژیم آل سعود آیت الله شیخ نمر النمر را به رغم هشدارهای جهان اسلام اعدام کرد، چرا آل سعود دست به این اقدام زد؟

ضمن ابراز تاسف شدید از شهادت عالم بزرگوار، به نظر من می توان این را در ۳ سطح مورد تحلیل قرار داد. ابتدا در سطح داخلی خبرهایی که وجود دارد سطح نارضایتی در این کشور به ویژه پس از روی کار آمدن سلمان بن عبدالعزیز پادشاه جدید این کشور افزایش پیدا کرد و این نارضایتی فقط در میان شیعیان نیست بلکه در میان فعالان حقوق بشری و شخصیت هایی که به هر حال وضعیت داخلی عربستان را درک می کنند نیز افزایش یافته است.

این می تواند هشدار جدی باشد در ناحیه جناح تندرو، هم به مردم و هم فعالان حقوق بشر که با مشت آهنین برخورد می کند. دومین مسئله که نباید در تحلیل غفلت کرد، تضاد جناح های قدرت هر از گاهی در مسائلی خود را نشان می دهد کما اینکه در فاجعه حج امسال ما شاهد این تضادها بودیم؛ تضاد میان «محمد بن سلمان» و «محمد بن نایف» و جناح هایی که در راس قدرت هستند. این هم می تواند ناشی از تضادهای داخلی باشد که جناح تندرو سعی می کند با امنیتی کردن فضا، رقبای خود را از صحنه خارج کند.

سطح سوم به تحولات منطقه برمی گردد، به هر حال چنین رخدادهایی را نمی توان بی ارتباط با تحولات منطقه دانست این هم می تواند در واقع هشداری به کشورهای حامی مقاومت باشد و کشورهایی که به هر حال در مسائل منطقه ای تضادهایی با منافع عربستان دارند.

*تبعات اعدام آیت الله شیخ نمر النمر برای رژیم آل سعود چه خواهد بود؟

 طبعا این حادثه نمی تواند تبعاتی برای دولت آل سعود داشته باشد چون شخصیت شیخ نمر فارغ از بحث مذهبی ایشان یک فعال حقوق بشر محسوب می شود و خواهان گشایش و اصلاحات همچون آزادی های سیاسی و اجتماعی در عربستان بود و این در واقع نشان می دهد عربستان قصد ندارد حداقل اصلاحاتی که در زمان ملک عبدالله شروع شده بود را ادامه دهد بلکه به دوران ماقبل ملک عبدالله و سیاست انقباض کامل و فشار بر فعالان حقوق بشر  و شیعیان بازگشته است.

اینکه آیا دولت آل سعود بتواند با این روش سختگیرانه مردم را از دستیابی به حداقل حقوقشان باز بدارد مورد تردید است به نظرم هم در سطح منطقه ای و هم بین اللملی نارضایتی اوج خواهد گرفت، به هر حال شخصیتی مثل مجتهد عالم شیخ نمر شخصیت مشهوری در جهان اسلام و حتی غیر کشورهای اسلامی بود. در وهله اول حتما یک پرونده سیاهی برای دولت آل سعود خواهد بود که به حقوق اولیه بشر هم اعتقاد ندارد و ناقض حقوق اولیه شهروندان خود نیز هست.

*وظیفه رهبران دینی و سیاسی از جمله دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در خصوص این اعدام چیست؟

طبیعی است که اکنون کشورهای اسلامی به ویژه علما تحرکات جدی را شروع کنند، یکسری شخصیت های مذهبی و مدافعان حقوق بشر و سازمان های مدافع حقوق بشری حتما تحرکاتی را انجام خواهند داد اما تجربه نشان داده است که دولت سعودی سعی می کند با شگردها و تاکتیک هایی مانع از اعتراضات شود. به نظرم اتحادیه علمای بزرگ اسلام، مجمع تقریب مذاهب و علمایی که در کشورهای عربی و اسلامی هستند یک واکنش متناسبی نشان بدهند و از ظرفیت NGO ها حتی در کشورهای غیر اسلامی استفاده بشود به هر حال گروه های حقوق بشری امروزه در دنیا فعال هستند هر چند که تابع مسائل سیاست بین الملل هستند اما به هر حال گروه های که به مسائل حقوق بشری اهمیت می دهند وجود دارد.

طبیعی است که دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران از ابتدا موضوع اعدام آیت الله شیخ نمر النمر را به طور جدی پیگیری می کرد و تماس های متعددی گرفته شد و هشدارهایی داده شد اما متاسفانه این اتفاق رخ داد و حتما دستگاه دیپلماسی با ابزارهایی که دارد موضوع را پیگیری خواهد کرد اما نکته مهم که وجود دارد، آگاهی بخشی به مسلمانان و غیر مسلمانان در رابطه با ماهیت ضد حقوق بشری عربستان است.